Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ
ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ - ΠΡΕΒΙΟΤΙΚΑ - ΜΕΤΑΒΙΟΤΙΚΑ - ΣΥΜΒΙΟΤΙΚΑ
Η σπουδαιότητα του εντερικού μικροβιώματος (του συνόλου δηλαδή των τρισεκατομμυρίων μικροοργανισμών που ζουν κυρίως κατά μήκους του σωλήνα του εντέρου) είναι φανερή από τα αρχαία χρόνια. Η ποσότητα αλλά και ποικιλότητα των φιλικών βακτηρίων έναντι των 'κακών΄ (που και αυτά έχουν τη χρησιμότητα τους, σε φυσιολογική ανάπτυξη όμως) δημιουργούν μια εύρυθμη λειτουργία του εντέρου και ενδυναμώνουν παράλληλα τους αμυντικούς μηχανισμούς του ανθρώπου μιας και το μεγαλύτερο ανοσολογικό όργανο που συμβάλλει κατά 70% περίπου στην ανοσοενίσχυση είναι το έντερο!
Όταν αλλάξει ο φυσιολογικός συσχετισμός των φιλικά προσκείμενων βακτηρίων του εντέρου υπέρ των ΄εχθρικών', το ανοσοποιητικό σύστημα αδυνατίζει και εμφανίζονται σωματικές προκλήσεις όπως σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, χρόνιο στρες, κατάθλιψη, μείωση της πνευματικής διαύγειας και μνήμης αλλά και δερματικά και καρδιακά προβλήματα, παχυσαρκία, δυσκοιλιότητα ή διάρροιες, φλεγμονώδες ή μη νόσοι του εντέρου, αυτισμός, αυτοάνοσες διαταραχές κ.α. πολλά.
Στον επαναποικισμό του εντερικού μικροβιώματος με φιλικά βακτήρια σημαντικό ρόλο παίζουν τα προβιοτικά, τα πρεβιοτικά, τα μεταβιοτικά και τα συμβιοτικά.
ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ
Η στελέχωση του εντερικού αυλού με ποικιλία φιλικών βακτηρίων σε ανθρώπους που χρήζουν την ανάγκη τους είναι πολυποίκιλη και πολυδιάστατη. Τα προβιοτικά βακτήρια παρεμποδίζουν την υπερανάπτυξη άλλων βλαβερών για τον οργανισμό βακτηρίων, βελτιώνουν την εντερική χλωρίδα (αλλά και των άλλων κοίλων οργάνων, όπως του γυναικείου κόλπου και του στόματος), ενισχύουν την εντερική επένδυση (βοηθώντας στο σύνδρομο διαπερατού εντέρου), βελτιώνουν τη πέψη και τη χώνεψη, συμβάλουν στον φυσιολογικό περισταλτισμό, είναι κατά του μετεωρισμού, ενδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου, βοηθούν στην αντιμετώπιση διαφόρων λοιμώξεων καθώς και στη παρασκευή διαφόρων βιταμινών, υποστηρίζουν τη παραγωγή απαραίτητων ενζύμων και παίζουν και άλλους σημαντικούς για τον οργανισμό ρόλους.
Χρησιμοποιούνται σε πολλές περιπτώσεις όπως στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, στη νόσο του Κρόν, στη δυσκοιλιότητα, στη διάρροια, στην καντιντίαση, στις κολπικές λοιμώξεις, στα διάφορα δερματικά προβλήματα όπως έκζεμα, μολύνσεις ή λοιμώξεις, στα προβλήματα στοματικής κοιλότητας (π.χ. τερηδόνα, άφθες), στον έρπη, στην υψηλή χοληστερίνη, στην παχυσαρκία, στις ιώσεις, στην καρκινοπάθεια (ιδιαίτερα σε καρκίνο παχέος εντέρου) και σε οποιαδήποτε πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος. Ενδείκνυνται επίσης μετά από λήψη αντιβίωσης, χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία ή έντονες καταστάσεις στρες.
Υπάρχουν κάποιες τροφές που τα απαντάμε αλλά σε σοβαρές ή παρατεταμένες ασθένειες προτιμότερο είναι να χρησιμοποιούνται ειδικά προβιοτικά σκευάσματα που περιέχουν πολλές ποικιλίες και αρκετά δισεκατομμύρια προβιοτικά στελέχη. Μερικές τροφές που τα περιέχουν είναι: Το γιαούρτι, το κεφίρ και το ξινόγαλο (για όσους έχουν στη διατροφή τους τα γαλακτοκομικά), τα τουρσί, το ξινολάχανο, το ζυμωμένο λάχανο (όπως το Κορεάτικο Kimchi), τα προϊόντα ζυμωμένης σόγιας (όπως το φυτικά γαλακτοζυμωμένο tofu, το Tempeh και το Natto), το τσάι Κομπούτσα, η τσουκνίδα.
Υπάρχουν όπως προαναφέρθηκε πληθώρα διαφορετικών φιλικών βακτηρίων όπου το καθένα έχει επωμιστεί και διαφορετικούς ρόλους. Παρακάτω αναφέρονται μερικά από αυτά:
LACTOBACILLUS ACIDOPHILUS: Ενισχύει το ανοσοποιητικό, προάγει την υγεία του εντέρου και δρα κατά της δυσκοιλιότητας και βοηθάει στην αντιμετώπιση διαφόρων γυναικολογικών παθήσεων. Ιδανικό για καντιντίαση.
LACTOBACILLUS BIFIDUS: Προάγει τη πέψη και βοηθάει στην αφομοίωση των πρωτεϊνών και λιπών από τον οργανισμό, λειτουργεί αντιδιαρροϊκά, ειδικά όταν αυτή προέρχεται από χρήση αντιβιοτικών φαρμάκων και υποβοηθάει στη μείωση της χοληστερίνης.
LACTOBACILLUS RHAMNOSUS: Παράγουν αντιμικροβιακές ουσίες, βοηθούν στη παραγωγή διαφόρων θρεπτικών στοιχείων στο έντερο, ενισχύουν το ανοσοποιητικό και το εντερικό τοίχωμα και δρουν θετικά απέναντι στην ακμή.
SACCHAROMYCES BOULARDII: Έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς σε διαφορετικά αίτια διάρροιας όπως οξεία, εμμένουσα, λόγω χρήση αντιβίωσης, ταξιδιωτών, προερχόμενης από κολίτιδα κλπ. αλλά και σε κάποιες παρασιτικές μολύνσεις.
ΠΡΕΒΙΟΤΙΚΑ
Τα πρεβιοτικά αποτελούν τη τροφή των φιλικών βακτηρίων του εντέρου, των προβιοτικών δηλαδή. Σε αντίθεση με τα προβιοτικά που είναι ζώντες οργανισμοί (φυσικοί υδατάνθρακες μη αφομοιώσιμοι), τα πρεβιοτικά είναι συνήθως φυτικές ίνες που βρίσκονται σε διάφορες τροφές όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης, η μπανάνα, το σκόρδο, τα κρεμμύδια, η ζυμωμένη σόγια, τα σπαράγγια, η αγκινάρα, τα πράσα, τα ραδίκια, η ντομάτα κ.α.
Συμβάλουν, λοιπόν, με τη σειρά τους στην αύξηση των φιλικών βακτηρίων παρέχοντας τους την απαραίτητη καύσιμη ύλη για την ανάπτυξη και επιβίωση τους, ενισχύουν και βοηθούν στην απορροφητικότητα διαφόρων βιταμινών και ιχνοστοιχείων από τον οργανισμό, δρουν κατά της καντιντίασης, της δυσκοιλιότητα ή της διάρροιας, συμβάλουν στην εύρυθμη επαναλειτουργία του εντέρου και βελτιώνουν τη σύσταση των οστών.
Τα κυριότερα πρεβιοτικά είναι η Ινουλίνη (που συνήθως την απαντάμε σε ρίζες φυτών) και τα Φρουκτοολιγοσακχαρίδια (FOS) που αποτελούνται από αλυσίδες μορίων φρουκτόζης και έχουν γλυκιά γεύση και τα Γαλακτοολιγοσακχαρίδια (GOS) που αποτελούνται από αλυσίδες μορίων γαλακτόζης.
ΜΕΤΑΒΙΟΤΙΚΑ
Είναι το τελικό προϊόν της ζύμωσης των προβιοτικών που γίνεται στο έντερο και εμφανίζεται σε αυτό. Τα μεταβιοτικά μπορούν να δημιουργηθούν και εκτός εντέρου με την ύπαρξη ζύμωσης προβιοτικών με κάποιους άλλους ζυμομύκητες ή διατροφικούς παράγοντες.
Τρόφιμα που περιέχουν προβιοτικά που έχουν υποστεί ζύμωση άρα και μεταβιοτικά είναι το βιολογικό μηλόξυδο, οι πίκλες, το ξινολάχανο , το προαναφερόμενο kimchi καθώς και το βουτυρικό οξύ που το συναντάμε στα συστατικά λίπους του γάλακτος ή ως τελικό προϊόν από τη ζύμωση προβιοτικών και διατροφικών ινών (πρεβιοτικών) στο έντερο.
Και αυτά παίρνοντας τη σκυτάλη από τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά βοηθούν στην ανοσοδιέγερση του οργανισμού, συμβάλλουν στην βελτίωση της χλωρίδας του εντέρου και έχουν αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση. Μπορούν να συνεισφέρουν σε αλλεργίες, σε ιώσεις και παθήσεις του εντέρου όπως είναι η νόσος του Κρόν, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η ελκώδης κολίτιδα και να βελτιώσουν την εντερική μεμβράνη μεταξύ άλλων.
Τα μεταβιοτικά αναμένονται στα επόμενα χρόνια να γίνουν δημοφιλή και να τα συναντάμε σε διάφορα διατροφικά σκευάσματα σε συνεργία με άλλους χρήσιμους παράγοντες για τον ανθρώπινο οργανισμό.
ΣΥΜΒΙΟΤΙΚΑ
Τα συμβιοτικά είναι είτε συμπληρώματα
διατροφής που περιέχουν προβιοτικά μαζί με πρεβιοτικά είτε μπορεί να είναι ένας
συνδυασμός τροφών που περιέχουν και τα 2 αυτά είδη. Με αυτό τον τρόπο συνδυάζεται
και η λήψη ωφέλιμων βακτηρίων αλλά και η τροφή τους για περαιτέρω εξάπλωση και ενδυνάμωση
αυτών. Επιτυγχάνεται και καλυτερεύει με
αυτό τον τρόπο η επιβίωση των φιλικών βακτηρίων και ο επαναποικισμός τους στην εντερική
κοιλότητα.
Μπεκιάρης Παναγιώτης
Ολιστικός σύμβουλος Υγείας & Αυτοβελτίωσης - Φυσικοπαθητικός